خوب گوش کردن یک مهارت است
یکی از مهارت های اجتماعی مهم در زندگی توانایی برقراری ارتباط موثر است و این مهم حاصل نمی شود مگر با توجه به یکدیگر که یکی از راه های آن خوب گوش کردن است. درک نظرات و احساسات دیگران و تمرکز همراه با احترام به آن چه می گویند یکی از مهم ترین کارها در روابط بین فردی است. علاوه بر این شنونده بودن کلید حل بسیاری از مشکلات ماست. اگر یکی از نزدیکان شما بگوید"شما اصلا به حرف های من گوش نمی دهید" این را یک زنگ خطر تلقی کنید و باید مهارت های شنیدن را در خود تقویت کنید.
ویژگی های شنونده بد:
1- بد نیست بدانیم چه مواردی موجب شکست ما در برقراری روابط می شود. البته تمایل به بهتر شدن نخستین گام برای تصحیح عادات بد است و ما را از شکست کامل در روابط باز می دارد.
- آیا همیشه شما گوینده هستید؟ یک گفتگوی خوب باید متعادل باشد و شامل سوالات و توضیحات هر یک از طرفین باشد. اگر شما علاقه ای به شنیدن صحبت ها و نقطه نظرات طرف مقابل ندارید نشان می دهد که شنونده خوبی نیستید.
- آیا حواس تان به سرعت پرت می شود؟ ارتباط چشمی از طریق نگاه کردن یکی از ملزومات رابطه موفق است.
اگر شما مرتب به این طرف و آن طرف نگاه می کنید. در مکالمات تلفنی فقط از عبارات آهان - ام و ... استفاده می کنید. شنونده خوبی نیستید. گوش کردن یک مهارت است که نیازمند توجه می باشد. چنان چه نشان ندهید که به صحبت های طرف مقابل توجه دارید. او نهایتا خسته خواهد شد.
- آیا شما جملات افراد را تمام می کنید؟ یکی از راه های احترام به افراد این است که قبل از این که به آن ها پاسخ دهیم بگذاریم تا آن ها جملات خود را تمام کنند. شاید شما فکر کنید که می دانید چه می خواهند بگویند
اما این طور نیست. به طور کامل گوش دهید و راجع به آن فکر کنید.(حتی راجع به حرکات آن ها در حال صحبت کردن نیز فکر کنید). سپس به طور کامل پاسخ دهید.
- آیا نمی توانید سوالی بپرسید؟ یا از آن بدتر پاسخ هایی را که می دهند درک نمی کنید؟ اگر ما از افراد سوال نکنیم
که به چه فکر می کنند هرگز آن ها را نخواهیم شناخت. گاهی اوقات نزدیکان ما دغدغه ای دارند و دوست دارند تا ما از آن ها بپرسیم که چه چیزی فکر آن ها را به خود مشغول کرده است. عدم توانایی سوال کردن گاهی به دلیل ترس از پاسخ های احتمالی است. اما تا از جانب مردم تایید یا رد نشوید نمی توانید با آن ها ارتباط برقرار کنید.
پرسش و پاسخ های صحیح می تواند روابط آسیب دیده را ترمیم کند و انسان ها را به یکدیگر نزدیک تر نماید.
بایدها و نبایدها:
- باید به گونه ای عمل کنید که طرف مقابل با اطمینان خاطر در مورد افکار و عقاید خود صحبت کند و بداند که قضاوت نمی شود.
- سوالاتی مطرح نمایید که حاکی از توجه شما به صحبت های طرف مقابل است. مانند" آیا منظورتان... است؟
" یا"می توانید کمی راجع به موارد جزیی تر توضیح دهید؟"
- از پاسخ های تایید کننده و احترام آمیز استفاده کنید. مانند"من گفته شما را تحسین می کنم" یا" من درک می کنم که رفتارم باعث شده تا چنین احساسی پیدا کنید"
- به منظور درک و هم دردی عمیق تر خود را جای طرف مقابل گذاشته و از دید او به مسائل بنگرید.
- وقتی گوینده صحبت های خود را به انتها رسانید از او بپرسید" آیا چیز دیگری هم وجود دارد که بخواهید بگویید؟"
- منتظر نباشید که طرف مقابل همه چیز را در قالب کلمات و با صدای بلند بگوید. بلکه به حالات او نیز توجه نمایید.
دیگر موانع گوش کردن:
خوب گوش کردن نیازمند توجه است و در موارد زیر انجام نمی شود:
- چنان چه منتظر باشید تا نوبت صحبت کردن شما شود.
- تصور و فرض خود را مبنا قرار دهید.
- قضاوت عجولانه کنید.
- بی اهمیت جلوه دادن صحبت های طرف مقابل(برای مثال بگویید شما بی دلیل ناراحت هستید.)
- فکر خوانی.
- حل مسأله(پند و نصحت کردن).
- حق به جانب بودن و با کلمات بازی کردن.
- سعی کردن برای پیروزی.
- ما چه بدانیم و چه ندانیم همیشه در ارتباط با دیگران هستیم. حتی اگر یک کلمه هم حرف نزنیم از طریق
حرکات- طرز فکر - ظاهر فیزیکی و احساسی و آرزوهای مان خواسته هایمان را نشان می دهیم- اما بهترین
نوع ارتباط وقتی ایجاد می شود که نگرش غیر خودخواهانه و محبت آمیز داشته باشیم. نیت همه چیز است.
وقتی نیت ما محبت باشد روابط بر مبنای درک متقابل خواهد بود و می توانیم برای یکدیگر دوست- همسر
یا شریک بهتریباشیم و به نتایج خوبی هم می رسیم که همان روح واقعی روابط میان انسان هاست.
منبع: مقاله ای از تبیان استان اردبیل